|
© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 7-8, s. 276-281
*Anna Ejduk1, Mirosław Majewski1, Ilona Seferyńska1, Grażyna Pałynyczko2,
Barbara Pieńkowska-Grela3, Krzysztof Warzocha1 Znaczenie prognostyczne kompleksowej diagnostyki genetycznej u chorych na ostre białaczki szpikowe*
Prognostic significance of complex genetic diagnostics in patients with acute myeloid leukemia
1Klinika Hematologii Instytutu Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie
kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Warzocha 2Klinika Chorób Wewnętrznych i Hematologii Instytutu Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Lech Konopka 3Samodzielna Pracownia Cytogenetyki Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie kierownik Pracowni: dr n. med. Barbara Pieńkowska-Grela Streszczenie
Wstęp. Stwierdzenie aberracji genetycznych w momencie rozpoznania ostrej białaczki szpikowej (OBS) dostarcza ważnych informacji rokowniczych i wpływa na wybór leczenia. Materiały i metody. Przedmiotem badań była kompleksowa diagnostyka genetyczna u 63 chorych z OBS w oparciu o kariotyp i badania molekularne genów fuzyjnych AML1-ETO, CBFB-MYH11 i PML-RARA zgodnie z protokołem BIOMED-1, celem oceny przydatności tych metod w stratyfikacji chorych do określonych grup rokowniczych w czasie rozpoznania. Wyniki. Aberracje genetyczne wykryto u 31 chorych (49,2%). U 6 z 63 badanych chorych (9,5%) nie uzyskano metafaz do analizy cytogenetycznej. Aberracje genetyczne stratyfikujące do grupy niskiego ryzyka cytogenetycznego wykryto u 18 chorych (28,5%). W tej grupie chorych, analiza kariotypu pozwoliła na wykrycie dobrze rokujących aberracji u 12 pacjentów (66,7%), a jednoczesna analiza molekularna dodatkowo u 6 chorych (33,3%). Prawidłowy kariotyp lub aberracje stratyfikujące chorych do grupy pośredniego ryzyka cytogenetycznego stwierdzono u 30 pacjentów (47,6%). Analiza kariotypu wykazała złożone zaburzenia genetyczne lub aberracje stratyfikujące do grupy wysokiego ryzyka cytogenetycznego u 13 chorych (20,6%). Odsetek całkowitych remisji (CR) był zależny od ryzyka genetycznego i wynosił 72,2% w grupie niskiego, 53,2% w grupie pośredniego i 15,3% w grupie wysokiego ryzyka. Mediana całkowitego czasu przeżycia chorych nie została osiągnięta w grupie niskiego ryzyka i wynosiła odpowiednio 449 oraz 135 dni w grupie pośredniego i wysokiego ryzyka. Wnioski. Diagnostyka genetyczna u chorych z OBS w oparciu o kariotyp i badania molekularne genów fuzyjnych pozwala na kompleksową ocenę ryzyka choroby, która nie jest możliwa przy wyłącznym stosowaniu metod cytogenetycznych lub molekularnych. Słowa kluczowe: ostra białaczka szpikowa, aberracje chromosomalne, choroba resztkowa, rokowanie
Summary
Introduction. Determination of chromosomal aberrations in acute myeloid leukemia (AML) is an important factor that helps to select an appropriate treatment schedule. Materials and methods. The aim of this study was to perform complex genetic diagnostics in 63 AML patients, based on karyotyping and molecular tests for the presence of fusion genes AML1-ETO, CBFB-MYH11 and PML-RARA according to BIOMED-1 protocol, to reveal its usefulness in stratification of patients into different risk groups at the time of diagnosis. Results. Chromosomal aberrations were detected in 31 patients (49.2%). In six patients (9.5%), classical cytogenetics was not performed due to lack of metaphases. Genetic aberrations allowing stratification into the low risk group were detected in 18 patients (28.5%). In this group, cytogenetics revealed chromosomal aberrations in 12 patients (66.7%) and molecular tests detected fusion genes in 6 other patients (33.3%). Normal karyotype and/or chromosomal aberrations, which stratified patients to the intermediate cytogenetic risk group, were detected in 30 patients (47.6%). According to cytogenetics and molecular tests 13 patients (20.6%) were stratified into the high risk group. After the completion of induction chemotherapy, complete remission (CR) rate was achieved in 72.2% patients in the low risk, 53.2% in intermediate, and 15.3% in the high risk group. Median overall survival time was not achieved in the low risk group, and reached 449 and 135 days in the intermediate and high risk patients, respectively. Conclusions. Complex genetic diagnostics with karyotyping and molecular tests allowed to allocate AML patients to different risk groups, which would not have been possible if only cytogenetic or molecular tests were used. Key words: acute myeloid leukemia, chromosomal aberrations, minimal residual disease, prognosis
Wstęp
Ostre białaczki szpikowe (OBS) stanowią heterogenną grupę chorób różniących się morfologią komórek, przebiegiem klinicznym i rokowaniem. W 2001 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaproponowała nowy podział OBS, uwzględniający występowanie zaburzeń cytogenetycznych i odpowiadających im genów fuzyjnych (1). Rodzaj aberracji cytogenetycznych i molekularnych bardziej precyzyjnie określa biologię białaczek oraz stanowi niezależny czynnik prognostyczny, pozwalający zakwalifikować chorych do grup różniących się czasem przeżycia i rokowaniem. Pozwala to na wybór optymalnego sposobu leczenia w zależności od stopnia ryzyka. Poznanie mechanizmów genetycznych odpowiedzialnych za rozwój białaczek może pozwolić również na identyfikację potencjalnych celów dla nowej generacji leków przeciwnowotworowych.
Klonalne zaburzenia chromosomalne są wykrywane u 70% pacjentów z OBS w czasie rozpoznania (1). Dotychczas zostało opisanych około 200 strukturalnych i ilościowych zaburzeń, w tym translokacje wzajemne, insercje, delecje, izolowane trisomie lub monosomie, izochromosomy (2). Częstość występowania tych zaburzeń jest różna, a niektóre zostały opisane tylko w pojedynczych przypadkach OBS. Istnieje korelacja pomiędzy rodzajem występujących aberracji chromosomalnych, a wiekiem chorych, np. t(8;21), inv(16), t(15;17) częściej występują w młodszej grupie wiekowej (3, 4, 5, 6). Również częściej zaburzenia chromosomalne występują u dzieci z rozpoznaną de novo OBS niż u osób dorosłych, chociaż przyczyna tych różnic nie jest poznana (2). Niektóre zmiany strukturalne są związane z określonym podtypem białaczki według klasyfikacji WHO, np. translokacje t(8;21) z podtypem M2; t(15;17), t(11;17), t(5;17) z podtypem M3; inv/del16 z wariantem eozynofilowym OBS M4 (2, 6, 7). Inne aberracje, w tym +8, –7/7q- lub 5q występują w różnych typach białaczek, jak również w zespołach mielodysplastycznych oraz białaczkach wtórnych, bez uchwytnego związku z określonym typem morfologicznym OBS (8-10).
W ostatnim czasie na podstawie trzech dużych wieloośrodkowych badań zaproponowano stratyfikację chorych z de novo OBS do trzech grup ryzyka cytogenetycznego (tab. 1). Zostały one zdefiniowane w Europie przez grupę MRC (Medical Research Council), a w Stanach Zjednoczonych przez grupy SWOG (Southwestern Oncology Group), ECOG (Eastern Cooperative Oncology Group) i CALGB (Cancer and Leukemia Group B).
Tabela 1. Grupy ryzyka genetycznego w ostrych białaczkach szpikowych według Medical Research Council (MRC) i Southwestern Oncology Group (SWOG) i Eastern Cooperative Oncology Group (ECOG).
Badanie kariotypu metodą prążkową jest podstawowym badaniem cytogenetycznym, które pozwala na ocenę liczby i budowy chromosomów. Cennym uzupełnieniem kariotypu jest badanie sondami hybrydyzacyjnymi, wyznakowanymi barwnikami (FISH) swoistymi dla poszczególnych chromosomów lub genów. Metoda fusion FISH pozwala na wykrycie genów fuzyjnych, split FISH na stwierdzenie monosomii lub delecji fragmentów chromosomów. Wykrywanie genów fuzyjnych znajduje zastosowanie do ustalenia typu OBS, rodzaju leczenia oraz monitorowania choroby resztkowej (MRD). Rozwój nowych, bardziej czułych technik molekularnych (gniazdowy PCR, RQ-PCR), umożliwił również bardziej precyzyjną ocenę skuteczności leczenia.
Metody cytogenetyki molekularnej (FISH) oraz biologii molekularnej (RT-PCR), pozwalają w niektórych przypadkach rozpoznać zaburzenia genetyczne z większą czułością w porównaniu do klasycznych metod cytogenetycznych. Tak jest w przypadku chorych z aberracjami dotyczącymi core binding factor [t(8;21 i inv(16)/t(16;16)], w których metody te są jedynym narzędziem pozwalającym na wykazanie istniejących zaburzeń genetycznych. U niewielkiego odsetka chorych z prawidłowym kariotypem, stratyfikowanych do grupy pośredniego ryzyka na podstawie klasycznych metod cytogenetycznych udaje się wykryć metodami molekularnymi (RT-PCR, FISH) obecność genów fuzyjnych charakterystycznych dla t(8;21) lub inv(16). Wykorzystanie metod biologii molekularnej równolegle z klasycznymi metodami cytogenetycznymi pozwala na wyodrębnienie tej grupy chorych i stratyfikację ich do odpowiedniej grupy ryzyka, co ma znaczenie dla wyboru leczenia i monitorowania jego skuteczności. Przedmiotem obecnych badań była kompleksowa diagnostyka genetyczna u chorych z OBS w oparciu o kariotyp i badania molekularne genów fuzyjnych, celem oceny przydatności tych metod w stratyfikacji chorych do określonych grup rokowniczych.
Materiały i metody
Pacjenci. W latach 2003-2006 do badań zakwalifikowano 63 chorych z OBS de novo, u których w momencie rozpoznania wykonano kompleksową diagnostykę genetyczną w oparciu o badania cytogenetyczne i molekularne. Średnia wieku badanych chorych wynosiła 50 lat (zakres, 21-79). Rozpoznanie OBS ustalono na podstawie kryteriów klasyfikacji WHO, w oparciu o badania cytologiczne, cytochemiczne i immunofenotypowe. Charakterystykę kliniczną chorych zakwalifikowanych do badań przedstawiono w tabeli 2.
Tabela 2. Charakterystyka 63 chorych z ostrą białaczką szpikową (OBS) zakwalifikowanych do badań genetycznych.
1Daunorubicyna 60 mg/m2 dn. 1-3, Arabinozyd cytozyny 200 mg/m2 c.i dn. 1-7; 2Daunorubicyna 60 mg/m2 dn. 1-3, Arabinozyd cytozyny 200 mg/m2 c.i dn. 1-7, Kladrybina 5 mg/m2 dn. 1-5; 3Daunorubicyna 60 mg/m2 dn. 1-3, Arabinozyd cytozyny 200 mg/m2 c.i dn. 1-7, Fludarabina 25 mg/m2 dn. 1-5; 4Idarubicyna 12 mg/m2 w dn. 2, 4, 6, 8 Atra 45 mg/m2/d do czasu uzyskania całkowitej remisji; 5Arabinozyd cytozyny 100 mg/m2 – 5 dni, 6-Tioguanina 60 mg/m2/d w I i III tygodniu, Metotreksat 15 mg/m2 1 x w tygodniu.
Większość chorych otrzymała leczenie indukujące remisję w ramach programu PALG-AML-1/2004, w tym 24 chorych (38%) DA-7 (Daunorubicyna 45-60 mg/m2 przez 3 dni, Arabinozyd cytozyny 200 mg/m2 przez 7 dni), 14 chorych (22,2%) DAC-7 (Daunorubicyna 45-60 mg/m2 przez 3 dni, Arabinozyd cytozyny 200 mg/m2 przez 7 dni, Kladrybina 5 mg/m2 przez 5 dni) i 7 chorych (11,1%) DAF-7 (Daunorubicyna 45-60 mg/m2 przez 3 dni, Arabinozyd cytozyny 200 mg/m2 przez 7 dni, Fludarabina 25 mg/m2 przez 5 dni). Chorzy z rozpoznaniem OBS M3 otrzymywali leczenie indukująco-konsolidujące zgodnie z protokołem PETHEMA-2005. Sześciu chorych z OBS w starszej grupie wiekowej leczonych było cyklami indukującymi o zmniejszonej intensywności, w tym arabinozydem cytozyny (AraC), 6-tioguaniną (6-TG) i metotreksatem (tab. 2).
Chorzy, którzy uzyskali całkowitą remisję (CR) po leczeniu indukującym, otrzymywali leczenie konsolidujące składające się z AraC i Mitoksantronu (HAM) i wysokich dawek AraC (HDAraC). Cykl indukujący powtarzano w przypadku uzyskania częściowej remisji (PR), a w przypadku utrzymywania się PR lub braku remisji (NR) po dwóch kursach leczenia indukującego, stosowano alternatywne leczenie reindukujące.
Postępowanie po zakończeniu leczenia konsolidującego i uzyskania CR uzależnione było od wyjściowego ryzyka genetycznego. Chorzy z grupy niskiego ryzyka, nie byli zwykle kwalifikowani do przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych i otrzymywali leczenie podtrzymujące przez okres dwóch lat. Chorzy z grupy pośredniego ryzyka genetycznego i mający zgodnego dawcę rodzinnego byli kwalifikowani do allogenicznego przeszczepienia macierzystych komórek krwiotwórczych (allo-HSCT) w pierwszej lub w drugiej CR. W grupie wysokiego ryzyka cytogenetycznego, decyzje o allo-HSCT od dawcy rodzinnego lub niespokrewnionego podejmowano już w trakcie trwania pierwszej remisji choroby.
Badania genetyczne. U wszystkich 63 chorych wykonano ocenę kariotypu metodą prążkową i badania molekularne (RT-PCR i nested PCR) na obecność genów fuzyjnych przed rozpoczęciem leczenia indukującego. W przypadku wszystkich podtypów OBS, z wyjątkiem OBS M3 (białaczka promielocytowa) według klasyfikacji WHO, badano obecność AML-ETO i CBFB-MYH11. U chorych z OBS M3 badano obecność genu fuzyjnego PML-RARA.
RNA izolowano metodą kolumienkową ( QIAamp RNA Blond Mini kit,Qiagen)z leukocytów szpiku i/lub krwi obwodowej, a następnie poddawano odwrotnej transkrypcji ( SuperScript First-Strand Synthesis System for RT - PCR, Invitrogen), z użyciem Super Script II i random heksamerów. Parametry i startery reakcji RT-PCR i nested PCR zostały ustalone zgodnie z protokołem BIOMED-1. Reakcje PCR przeprowadzane były z użyciem swoistych starterów (250 nM), dNTPs (200 μM), buforu (20 mM Tris-HCL, 50 mM KCl, pH 8,4), MgCl2 (1 mM), Taq DNA polimerazy Platinum (1U). Do metody nested PCR stosowano DNA z pierwszego PCR, zachowując takie same warunki reakcji PCR, ale z użyciem starterów wewnętrznych. Każdorazowo stosowane były kontrole dodatnie (cDNA z linii komórkowej K562) i kontrole ujemne, zawierające mieszaninę reakcyjną bez DNA. Analizy produktów PCR dokonywano w oparciu o elektroforezę na żelu agarozowym i oglądanie w świetle lampy UV.
Wyniki
W badanej grupie 63 chorych, w wyniku leczenia indukującego u 31 chorych (50,9%) uzyskano CR, u 5 (8,1%) PR, a u 16 chorych (26,3%) nie osiągnięto poprawy – NR. Mediana czasu obserwacji wynosiła 436 dni (zakres, 2-1440 dni). W tym czasie u 9 chorych (14,2%) stwierdzono nawrót choroby, a 34 chorych (54%) zmarło, w tym 9 (14,7%) w okresie do 30 dni od początku leczenia indukującego (tzw. wczesne zgony).
W grupie 63 badanych chorych, u 6 (9,5%) nie uzyskano metafaz do analizy cytogenetycznej. W oparciu o badanie kariotypu metodą prążkową, obecność aberracji genetycznych stwierdzono u 28 chorych (44,4%). U 12 chorych (19%) wykryto zmiany chromosomalne, które pozwoliły na zakwalifikowanie do grupy niskiego ryzyka genetycznego. Jednoczesne badania genetyczne w oparciu o kariotyp oraz badania molekularne RT-PCR i nested PCR pozwoliły łącznie zakwalifikować do grupy niskiego ryzyka cytogenetycznego dodatkowo 6 chorych (9,5%). U 4 spośród nich, nie uzyskano metafaz do analizy kariotypu, a u pozostałych 2 chorych, wykryto aberracje dotyczące core binding factor [t(8;21 i inv(16)/t(16;16)], niewykrywane klasycznymi metodami cytogenetycznymi. Prawidłowy kariotyp lub aberracje genetyczne stratyfikujące do grupy pośredniego ryzyka wykazano u 30 chorych (47,6%). U 13 chorych (20,6%) stwierdzono aberracje genetyczne, które były podstawą zakwalifikowania do grupy wysokiego ryzyka (tab. 3).
Tabela 3. Wyniki badań cytogenetycznych i molekularnych oraz stratyfikacja chorych do poszczególnych grup ryzyka cytogenetycznego.
*Grupy pośredniego i wysokiego ryzyka genetycznego zostały wyodrębnione na podstawie badania kariotypu i ujemnych wyników badań molekularnych genów fuzyjnych.
W grupie niskiego ryzyka genetycznego, CR uzyskano u 13 chorych (72,2%), PR u 1 (5,6%), NR stwierdzono u 1 (5,6%), a wczesne zgony wystąpiły u 3 chorych (16,6%). Mediana całkowitego czasu przeżycia nie została osiągnięta w tej grupie chorych (zakres, 2-1140 dni). W tym okresie, nawrót choroby stwierdzono u 2 chorych (11,1%), a 7 chorych (38,8%) zmarło (tab. 4 i ryc. 1). W grupie o pośrednim ryzyku genetycznym, CR uzyskano u 17 chorych (53,2%), PR u 4 (12,5%), NR obserwowano u 7 (21,8%), a wczesne zgony wystąpiły u 4 chorych (12,5%). Mediana całkowitego czasu przeżycia w tej grupie chorych wynosiła 449 dni (zakres, 28-1170 dni). W tym okresie, u 4 chorych (12,5%) stwierdzono nawrót choroby i 14 chorych (43,7%) zmarło (tab. 4 i ryc. 1). W grupie chorych o wysokim ryzyku genetycznym, CR uzyskano u 3 chorych (15,3 %), PR u 1 (7,7%), NR stwierdzono u 8 (61,7%), a wczesne zgony wystąpiły u 3 chorych (15,3%). Mediana całkowitego czasu przeżycia w tej grupie chorych wynosiła 135 dni (zakres, 30-625 dni). W tym okresie, u 3 chorych (15,3%) wystąpił nawrót choroby i 13 chorych (100%) zmarło (tab. 4 i ryc. 1).
Tabela 4. Odsetek całkowitych remisji (CR), częściowych remisji (PR), braku remisji (NR) i wczesnych zgonów w poszczególnych grupach ryzyka genetycznego u chorych z ostrą białaczką szpikową.
 Ryc. 1. Całkowity czas przeżycia chorych z ostrą białaczką szpikową w poszczególnych grupach ryzyka genetycznego.
Dyskusja
Zgodnie z obecnymi zaleceniami, ocena ryzyka genetycznego przy rozpoznaniu OBS jest podstawą wyboru postępowania terapeutycznego. Kompleksowa diagnostyka genetyczna u chorych z OBS ma nie tylko znaczenie rokownicze, ale pozwala także na monitorowanie skuteczności leczenia w oparciu o ocenę choroby resztkowej (MRD). Przeprowadzenie badań kariotypu i molekularnych w poszukiwaniu genów fuzyjnych pozwala na kompleksową ocenę ryzyka choroby, która nie jest możliwa przy wyłącznym stosowaniu metod cytogenetycznych lub molekularnych. Na podstawie przeprowadzonych przez nas badań wykazano konieczność takiego postępowania, szczególnie w odniesieniu do grupy chorych z prawidłowym kariotypem lub chorych, u których nie udaje się uzyskać metafaz do analizy cytogenetycznej.
Chorzy na OBS z obecnością t(8;21), t(15;17), inv(16) zaliczeni zostali do grupy niskiego ryzyka genetycznego, charakteryzującej się dobrą odpowiedzią na leczenie, niskim ryzykiem nawrotu choroby i długim czasem przeżycia. W pozostałych dwóch grupach, odsetek uzyskiwanych CR był zdecydowanie niższy, wyższy odsetek nawrotów choroby i krótszy całkowity czas przeżycia. Wyniki te potwierdzają obserwacje innych autorów (2, 7, 8, 11, 13, 14). W odniesieniu do chorych z grupy pośredniego ryzyka, która według publikacji stanowi około 40% wszystkich chorych z OBS (12) i była również najliczniej reprezentowana w analizowanej przez nas grupie chorych, wyniki leczenia wskazują na konieczność poszukiwania innych markerów prognostycznych. Ostatnie publikacje wskazują na istotną rolę w tym zakresie aberracji genetycznych dotyczących genu receptora FLT3 i NPM. Mutacje genu receptora FLT3 można wykryć u około 20% chorych z OBS. Istnieje ścisła korelacja pomiędzy mutacjami genu FLT3, a prawidłowym kariotypem i innymi aberracjami, które klasyfikują chorych do grupy pośredniego ryzyka genetycznego (15).
Niekorzystny przebieg kliniczny OBS w grupie wysokiego ryzyka genetycznego (16, 17), potwierdzony również w analizowanej przez nas grupie chorych, wskazuje na potrzebę poszukiwania nowych opcji terapeutycznych, w celu poprawy wyników leczenia. Ograniczeniem możliwości wykonania allo-HSCT w pierwszej CR jest pierwotna oporność OBS na leczenie indukujące (16, 18, 19). Identyfikacja nowych celów komórkowych dla leków przeciwnowotworowych może wpłynąć na poprawę rokowania w tej grupie chorych.
Wnioski
Diagnostyka genetyczna u chorych z OBS w oparciu o kariotyp i badania molekularne genów fuzyjnych pozwala na kompleksową ocenę ryzyka choroby, która nie jest możliwa przy wyłącznym stosowaniu metod cytogenetycznych lub molekularnych. Badania molekularne powinny być przeprowadzane u wszystkich chorych z OBS, zwłaszcza u tych, u których stwierdza się prawidłowy kariotyp lub nie udaje się uzyskać metafaz do oceny cytogenetycznej. Kompleksowa diagnostyka genetyczna u chorych z OBS ma nie tylko znaczenie rokownicze, ale pozwala także na wybór optymalnego leczenia oraz monitorowanie jego skuteczności w oparciu o ocenę MRD.
*Praca została zrealizowana w ramach projektów zamawianych PBZ-KBN-091/P05/2003 oraz PBZ-KBN-120/P05/2004 Piśmiennictwo
1. Harris N.L., et al.: World Health Organization Classification of Neoplastic Diseases of Hematopoietic and Lymphoid Tissues: Report of the Clinical Advisory Committee Meeting – Airlie House, Virginia, November 1997. J. Clin. Oncol., 1999; 17: 3835-3849.
2. Mrózek K., et al.: Cytogentics in acute leukemia. Blood Rev. 2004; 18: 115-136.
3. Mrózek K., et al.: Comparison of cytogenetic and molecular genetic detection of t(8;21) and inv(16) in a prospective series of adults with de novo acute myeloid leukemia: a cancer and leukemia group B study. J. Clin. Oncol. 2001; 19: 2482-2492.
4. Penaux P., et al.: Cytogenetics and their prognostic value in de novo acute myeloid leukaemia: a report on 283 cases. Br. J. Haematol. 1989; 73: 61-67.
5. Grimwade D., et al.: The predictive value of hierarchical cytogenetic classification in older adults with acute myeloid leukemia (AML): analysis of 1065 patients entered into the United Kingdom Medical Research Council AML 11 trial. Blood 2001; 98: 1312-1320.
6. Schoch C., et al.: Acute myeloid leukemia with recurring chromosome abnormalities, FAB subtypes and age distribution in an unselected series of 1897 patients with acute myeloid leukemia. Haematologica 2003; 88: 351-352.
7. Haferlach T., et al.: A new prognostic score for patients with acute myeloid leukemia based on cytogenetics and early blast clearance in trials of the German AML Cooperative Group. Haematologica 2004; 89: 498-418.
8. Wolman S.R., et al.: Impact of trisomy 8 (+8) on clinical presentation, treatment response, and survival in acute myeloid leukemia: a Southwest Oncology Group study. Blood 2002; 100: 29-35.
9. Hrusak O., Porwit-MacDonald A.: Antigen expression patterns reflecting genotype of acute leukemias. Leukemia 2002; 16:1233-1258.
10. Rossi G., et al.: Cytogenetic analogy between myelodysplastic syndrome and acute myeloid leukaemia of elderly patients. Leukaemia 2000; 14: 636-641.
11. Slovak M.L., et al.: Karyotypic analysis predicts outcome of preremission and postremission therapy in adult acute myeloid leukemia: a Southwest Oncology Group/Eastern Coopertive Oncology Group Study. Blood; 1999: 4075-4083.
12. Schoch C., et al.: Fifty-one patients with acute myeloid leukemia and translocation t(8;21)(q22;q22) an additional deletion in 9q is an adverse prognostic factor. Leukemia 1996; 10: 1288-1295.
13. Byrd J.C., et al.: Pretreatment cytogenetic abnormalities are predictive of induction success, cumulative incidence of relapse, and overall survival in adult patients with de novo acute myeloid leukemia: results from Cancer and Leukemia Group B (CALBG 8461). Blood 2002; 100: 4325-4336.
14. Marcucci G., et al.: Abnormal cytogenetics at date of morphologic complete remission predicts short overall and disease-free survival, and higher relapse rate in adult acute myeloid leukemia: results from cancer and leukemia group B study 8461. J. Clin. Oncol. 2004; 22: 2410-2418.
15. Linker C.A.: Autologous stem cell transplantation for acute myloid leukemia. Bone Marrow Transplant. 2003; 31: 731-738.
16. Cornelissen J.J., Löwenberg B.: Role of Allogeneic Stem Cell Transplantation in Current Treatment of Acute Myeloid Leukemia. Haematology (Am. Soc. Hematol. Educ. Program). 2005; 151-155.
17. Schoch C., et al.: Patients with de novo acute myeloid leukaemia and complex karyotype aberrations show a poor prognosis despite intensive treatment: study of 90 patients. Br. J. Haematol. 2001; 112: 118-126.
18. Drobyski W.R.: The role of allogeneic transplantation in high-risk acute myelogenous leukemia. Leukemia 2004; 18: 1565-1568.
19. Visani G., et al.: The prognostic value of cytogenetics in reinforced by the kind of induction/consolidation therapy in influencing the outcome of acute myeloid leukemia – analysis of 848 patients. Leukemia 2001; 15: 903-909.
otrzymano/received: 2007-01-29 zaakceptowano/accepted: 2007-05-07 Adres/address: *Anna Ejduk Klinika Hematologii Instytut Hematologii i Transfuzjologii ul. Indiry Gandhi 14, 02-776 Warszawa tel. (0-22) 349-63-34, fax: (0-22) 349-63-35 e-mail: aejduk@onet.eu Pełna wersja artykułu Znaczenie prognostyczne kompleksowej diagnostyki genetycznej u chorych na ostre białaczki szpikowe* dostępna w Czytelni Medycznej Borgis. |
  Proszę kliknąć w wybraną okładkę aby przejść na stronę czasopisma
 |
Chcesz być na bieżąco? Polub nas na Facebooku: strona Wydawnictwa na Facebooku |